Cơn đau đầu ngày càng tăng dữ dội, anh thiếp đi. Hai giờ sau, người mẹ vào giường đánh thức con trai dậy nhưng không thấy phản xạ. Gia đình đưa con vào Bệnh viện Đa khoa tỉnh, sau đó chuyển đến Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cấp cứu ngày 11/12.
Bác sĩ Nguyễn Văn Tuyến, Giám đốc Trung tâm đột quỵ, chẩn đoán bệnh nhân bị đột quỵ, hình ảnh chụp MRI phát hiện vỡ dị dạng mạch máu não. Kíp bác sĩ nhận định tình trạng nguy cấp, nếu để lâu nguy cơ gây phù não, tăng áp lực của sọ, dẫn tới hôn mê, tử vong.
May mắn, bệnh nhân đã được các bác sĩ nút khối dị dạng mạch thành công, hiện tại qua cơn nguy kịch.
Bác sĩ Tuyến nhận định các bệnh nhân trẻ như vậy bị đột quỵ không phải hiếm gặp. Từ đầu năm 2020 đến nay, Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cấp cứu hơn 3.000 ca đột quỵ, trong đó bệnh nhân dưới 40 tuổi chiếm khoảng 17%.
Bác sĩ Tuyến cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến đột quỵ ở người trẻ tuổi, trong đó, dị dạng mạch máu não là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây cháy máu não. Khi vỡ dị dạng mạch sẽ rất nguy hiểm, tỷ lệ tử vong rất cao, có thể gây đột tử trước khi được đưa đến bệnh viện.
Dị dạng mạch máu não có thể bẩm sinh hoặc trải qua nhiều năm dị dạng mới hình thành. Có hai phương pháp khảo sát mạch não là chụp cộng hưởng mạch máu não và chụp cắt lớp vi tính mạch máu não. Hiện tại các bệnh viện tuyến tỉnh trở lên đều trang bị cả hai loại máy này với giá một lần khoảng 2,5 triệu đồng chụp cộng hưởng từ và 1,9 triệu đồng chụp cắt lớp vi tính.
Bác sĩ cho rằng nhiều năm mới cần chụp kiểm tra mạch máu não lại một lần, nên chi phí này không phải tốn kém. Đổi lại, nếu phát hiện được dị dạng mạch, các bác sĩ có thể điều trị nút mạch chủ động trước khi dị dạng bị vỡ. Hiện phần lớn bệnh nhân dị dạng mạch máu não không có triệu chứng, phát hiện khi dị dạng mạch đã vỡ hoặc tình cờ khi chụp não, mạch não do bệnh lý khác.
Khi chảy máu não do vỡ dị dạng mạch, các triệu chứng sẽ xảy ra ngay lập tức, chỉ sau vài giây. Dấu hiệu thường gặp là đột ngột đau đầu dữ dội, buồn nôn và nôn, có thể rối loạn ý thức, tê, liệt nửa người tùy theo mức độ và vị trí chảy máu não. Tình trạng nặng, bệnh nhân có thể đột tử do phản xạ ngừng tim ngừng thở.
Để tránh biến cố đe dọa tính mạng, bác sĩ khuyên không chỉ người cao tuổi cần chụp kiểm tra mạch máu não mà người trẻ cũng nên chụp tầm soát, tối thiểu một lần trong những năm tháng tuổi trẻ.
Ngoài dị dạng mạch máu não, có nhiều yếu tố gây đột quỵ, như tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì, tăng mỡ máu, hút thuốc, lối sống ít vận động, không lành mạnh, làm việc căng thẳng...
Với người trẻ, để giảm nguy cơ đột quỵ cần khám sức khỏe định kỳ tầm soát các yếu tố nguy cơ, điều trị sớm. Thay đổi thói quen xấu, sinh hoạt khoa học, bỏ thuốc lá, bỏ rượu.
